Jasieński Bruno Wiersze. Pień o głodzie. Przekłady. Manif

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. Katarynka.Nazwa nie by�aani tak zabawn�, ani tak przypadkow�, jak si� to mo�e powierzchownie wydawa�.Obrazo-wa�a ona moment dla futuryzmu polskiego decyduj�cy, moment wyst�pienia nowej sztukipolskiej na ulic�, pierwszy akt rozpoczynaj�cej si� walki.Posypa�y si� plakaty, za plakatami - wieczory.To, �e kryzys futuryzmu pierwszy przeszed�Kraków - miasto-mauzoleum, Kraków, w którym ka�da cegie�ka jest wawelsk�, a ka�dymieszkaniec - kustoszem, Kraków - polska Florencja, panopticum narodowych mumii, by�oobjawem zupe�nie zdrowym i Swiadcz�cym o �ywotnoSci organizmu polskiego.Pozostawa�o zaatakowa� polskiego bur�uja w jego legowisku - w Warszawie.Cztery nast�-puj�ce bezpoSrednio po sobie wielkie wieczory, poprzedzone monstr-wieczorem w Filharmo-nii, spe�ni�y to zadanie.W lutym r.1921 zachorowa�a, Warszawa.W Warszawie zetkn��em si� po raz pierwszy z Anatolem Sternem i Aleksandrem Watem.Pierwsza podpisana przez nich odezwa pt.Tak, jaka wpad�a mi w r�ce, owiana jeszcze du-chem niemieckiego ekspresjonizmu, zwiastuj�c kogoS, który nachodzi - by�a mi ca�kowicieobc�.Wydany w okresie wieczorów warszawskich almanach Gga, propaguj�cy prymitywizmjako odpowiedx futuryzmu polskiego, by� anachronizmem.Na szcz�Scie wiersze nic nie mia-�y wspólnego z prymitywistycznym manifestem.Po d�u�szych dyskusjach zosta� w Warszawie ustalony jednolity front futuryzmu polskiego.Pierwszym dokumentem tego by�y wieczory �ódzkie w marcu 1921.Rezultatem - 1-a jednod-niówka futurystów, manifesty futuryzmu polskiego, Kraków, czerwiec 1921, rozrzucona wtysi�cach egzemplarzy po wszystkich miastach Polski.W Manifestach futuryzmu polskiego zogniskowa�em szereg poruszaj�cych nami wówczas iszczególnie aktualnych idei.Manifesty nie stanowi�y �adnego przedyskutowanego programu,uchwalonego przez kongres futurystów polskich.Akcja by�a rozpocz�ta.PublicznoS� doma-ga�a si� od nas jakiegoS ideowego paszportu, do czego mia�a zreszt� pe�ne prawo.Naszkico-wa�em w nich t� najogólniejsz� p�aszczyzn�, na jakiej mogliSmy si� wszyscy pomieSci� bezuciekania si� do indywidualnych amputacji.W Manifestach zarysowa�a si� po raz pierwszy zupe�nie wyraxnie twarz futuryzmu polskie-go, odcinaj�ca go lini� a� nazbyt widoczn� od futuryzmów w�oskiego i rosyjskiego, pomimopewnych niew�tpliwych równoleg�oSci.Zbadanie i wykazanie tych elementów b�dzie zada-niem przysz�ego historyka futuryzmu.Do roli tej nie posiadam najprymitywniejszych warun-ków.Jak mówi�em, sprawa futuryzmu jest dla mnie spraw� osobist�.Ka�dy dzie� prze�yty116Swiadomie staje si� martwym materia�em, do którego nie czuj� nic oprócz nienawiSci.Jestemca�y dniem, który jest.Nie rozumiem przesz�oSci.Jest ona zawsze za ma�� o jedno teraz.Ka�de wczoraj , rozpatrywane odr�bnie, traci sens.Nadaje mu go dopiero ka�de nowe dzi-siaj.Wiedzia�y o tym Manifesty, kiedy walczy�y o aktualnoS� dzie�a sztuki i jego wartoS�24-godzinn�.Manifesty futuryzmu polskiego s� sformu�owaniem tego, co w za�o�eniu swoim by�o jedynieorganicznym fermentem.W�aSciwie ka�dy ruch ko�czy si� wraz ze swym manifestem.Jest to proces zupe�nie odwrot-ny temu, jakim go sobie wyobra�a publicznoS�.Nic nie szkodzi, �e niekiedy przez przeci�gd�ugiego nawet szeregu lat po og�oszeniu swego wyznania wiary pewna grupa ludzi post�pu-je tak, jak gdyby spe�nia�a zawarte w nim zapowiedzi.Jest to pospolitym z�udzeniem.Ruch,uj�ty w ramy formu�y, jest ju� ruchem martwym, zapor�, któr� trzeba przeskoczy�.�ywymis� ludzie, i to ci, którzy nie tworz� wed�ug swego manifestu.Nie ma to zreszt� nic wspólne-go z tak popularn� w Polsce bezprogramowoSci� (uwa�am j� za synonim bezmySlnoSci) iodrzekaniem si�, zw�aszcza w dziedzinie sztuki, od wszelkich programów.Kto nigdy niemia� swojego manifestu, kto nic nie porzuca�, nie ma nic w �yciu do powiedzenia.Manifesty futuryzmu polskiego s� jego fina�em.PieSni� �ab�dzi� by� Nó� w brzuchu, najpi�k-niejsza publikacja brukowa futuryzmu europejskiego.Zbiorowa odpowiedx futuryzmu polskiego zosta�a wynaleziona.W tym momencie zako�czy�si� on sam.Wszystko, co idzie potem, jest ju� drog� i poszukiwaniem odpowiedzi indywidualnych [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum