Dylewski Marek Finanse Samorzšdowe narzędzia, decyzje, procesy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zdolność do obsługi za�dłużenia przez jednostkę samorządu terytorialnego będzie determinowanaprzez możliwości wygospodarowania wolnych środków, które mogą być skiero�wane na obsługę zadłużenia.Tak jak w przypadku podmiotów komercyjnych,w oparciu o wielkość wolnych środków (nadwyżki środków) można określićwskazniki pokrycia obsługi długu32:gdzie: WP1 - wskaznik pokrycia obsługi długu pierwszego stopnia;WP2 - wskaznik pokrycia obsługi długu drugiego stopnia; WSt - wolne środkibudżetowe w roku t; Dt - dług (kapitał) do spłaty w ciągu roku t;KOBt - koszty obsługi długu (odsetki, opłaty, prowizje) w roku t.Kiedy wskaznik pokrycia obsługi długu pierwszego stopnia osiąga wartośćprzynajmniej równą jedności, to oznacza to pełne pokrycie w wolnych środkach32Por.ibidem, s.127.149kwoty długu do spłaty w danym roku budżetowym oraz kosztów jego obsługi.Kiedy wskazniki przyjmują wartości poniżej jedności, to wolne środki nie wy�starczają na spłatę długu i kosztów jego obsługi.Przy szacowaniu wartościwskazników zadłużenia należy pamiętać o ewentualnym uwzględnieniu w wol�nych środkach budżetu planowanych przychodów, które nie są zaliczane dodochodów budżetowych, ale mają wpływ na możliwość spłaty i obsługi kosztówzadłużenia jednostki samorządu terytorialnego.Nieuwzględnienie znaczącychstrumieni przychodów budżetowych może zniekształcić obraz rzeczywistychgranic zadłużania się jednostki samorządu terytorialnego oraz możliwości spłatyi obsługi zadłużenia.Analizy dokonywane w oparciu o informacje finansowe jednostki samo�rządu terytorialnego mają na celu określenie wszystkich tych czynników, któremają wpływ na sytuację finansową danej jednostki samorządowej z punktuwidzenia krótko- i długoterminowego.Inne analizy są niezbędne przy podej�mowaniu decyzji w zakresie zarządzania finansami w ujęciu krótkoterminowym,a inne w ujęciu długoterminowym33.Samodzielność jednostki samorządu terytorialnego określa ramy jejfunkcjonowania oraz realne możliwości realizacji postawionych przed niązadań.W zależności od celu, jaki państwo chce osiągnąć, działalność prowa�dzoną przez jednostki samorządu terytorialnego można podzielić na częśćnastawioną na samofinansowanie i część opartą na zasadzie samodzielnościfinansowej34.Tak też jest w obowiązującym obecnie systemie gospodarki finan�sowej jednostek samorządu terytorialnego.Na samodzielność finansową moż�na spojrzeć nieco inaczej, na co wskazuje S.Owsiak.Mianowicie realizacjazadań publicznych jest możliwa pod warunkiem zapewnienia przez jednostkisamorządu terytorialnego możliwości wyłącznego kształtowania wydatkówbudżetowych oraz możliwości pozostawienia wypracowanych nadwyżek budże�towych na następne lata i przeznaczenia ich na różne cele według własnegouznania.Ponadto dla samodzielności kluczowy jest sposób zasilania finan�sowego35.Analiza samodzielności finansowej z punktu widzenia możliwości kreowa�nia własnych dochodów (samodzielność finansowa dochodowa) daje odpowiedzna pytanie o stopień władztwa danej jednostki samorządu terytorialnego w za�kresie możliwości i kierunków kreowania oraz generowania dochodów włas�nych, na które dana jednostka samorządu terytorialnego ma pełny lub ograni�czony wpływ.33Szerzej na temat analizy sytuacji finansowej jednostek samorządu por.M.Dylewski,B.Filipiak, M.Gorzalczyńska-Koczkodaj Analiza finansowa., ed.cit.34Por.K.Piotrowska-Marczak Finanse lokalne w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN,Warszawa 1997, s.19.33Por.S.Owsiak Finanse publiczne., ed.cit., s.336.150gdzie: WSD - wskaznik dochodowej samodzielności finansowej; DW - dochodywłasne z wyłączeniem udziału w podatkach stanowiących dochody budżetupaństwa; DO - dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego ogółem.Analizę samodzielności finansowej z punktu widzenia możliwości swobod�nego dysponowania dochodami jednostki samorządu terytorialnego możnaprzeprowadzić w oparciu o wskaznik samodzielności wydatkowej, który umoż�liwia ocenę, w jakim stopniu dana jednostka samorządu terytorialnego w pełnii bez ograniczeń decyduje o przeznaczeniu dochodów budżetowych.gdzie: WSW - wskaznik wydatkowej samodzielności finansowej; WW - wydatkijednostki samorządu terytorialnego, co do których ma ona pełną swobodędysponowania; DO - dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnegoogółem.W praktyce funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego stopieńsamodzielności finansowej obrazuje rzeczywistą rolę i rzeczywiste znaczeniepodsektora samorządowego w ramach sektora publicznego.Im częściej stosujesię zasadę subsydiarności, tym większy jest rzeczywisty stopień samodzielnościfinansowej samorządu, z tym, że nie wyklucza się istotnej roli podsektorarządowego i jego pomocy w tych sferach, gdzie jest niezbędna.Atrakcyjność danej jednostki samorządu terytorialnego wiąże się przedewszystkim z możliwością i zdolnością do rozwoju.Tym samym daje to moż�liwość oceny atrakcyjności danej jednostki samorządu pod względem możliwościprzyciągania inwestorów i nowych mieszkańców (osadnictwo).Z drugiej stronyjest to zdolność do zapobiegania odpływowi inwestorów i mieszkańców.Warun�kiem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w otoczeniu podmiotówgospodarczych i mieszkańców.Decyduje o tym możliwość wygenerowania od�powiednich dochodów i wolnych środków [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum