Eco Umberto Imie Rozy (2)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ale prawie nigdynie rozmawiał z mnichami, zawsze z braćmi świeckimi i wieśniakami.Przeciwnie niżdo tej chwili postępował Wilhelm.DZIEC CZWARTYNIESZP�RKiedy to Alinard przekazuje Wilhelmowi cenne, jak się zdaje, wiadomości, a Wilhelmujawnia swoją metodę docierania do prawdy możliwej poprzez szereg niewątpliwych błę-dów.Pózniej Wilhelm zszedł w dobrym humorze ze skryptorium.Czekając na porę wie-czerzy, odnalezliśmy w krużgankach Alinarda.Przypomniawszy sobie o jego prośbie,już dzień przedtem wziąłem z kuchni groch i teraz dałem mu go.Podziękował, umiesz-czając ziarnka w bezzębnych i zaślinionych ustach. Widziałeś, chłopcze rzekł mi te zwłoki też leżały tam, gdzie zapowiadała księga.Czekaj teraz na czwartą trąbę.Zapytałem, skąd wzięła mu się myśl, że klucz do ciągu zbrodni jest w księdze obja-wień.Spojrzał na mnie zdumiony. Księga Jana daje klucz do wszystkiego! I dodał z grymasem urazy: Wiedziałem o tym i mówiłem od dawna.To ja, wiesz, podsunąłem opatowi.tam-temu opatowi.by zebrał możliwie najwięcej komentarzy do Apokalipsy.Ja powinie-nem był zostać bibliotekarzem.Ale potem tamten uzyskał, że wysłano go na Silos,gdzie znalazł najpiękniejsze manuskrypty, i wrócił ze wspaniałą zdobyczą.Och, wie-dział, gdzie szukać, mówił też językiem niewiernych.Więc jemu powierzono bibliote-kę, nie mnie.Lecz Bóg go pokarał i sprawił, że przed swoim czasem wkroczył do kró-lestwa ciemności.Ha, ha roześmiał się złym śmiechem ten starzec, który dotychczaszdał mi się pogrążony w spokoju sędziwego wieku, podobny niewinnemu dziecku. Kim był ten, o którym mówisz? zapytał Wilhelm.Spojrzał na nas osłupiały. O kim mówiłem? Nie pamiętam.to było tak dawno.Lecz Bóg karze, Bóg zacie-ra, Bóg zaciemnia nawet wspomnienia.Wiele aktów pychy popełniono w bibliotece.Szczególnie odkąd wpadła w ręce cudzoziemców.Bóg karze nadal.Nie zdołaliśmy wydobyć z niego nic więcej, zostawiliśmy go zatem z jego cichymi obrażonym majaczeniem, a Wilhelm, wielce zaciekawiony tą rozmową, rzekł mi: Alinard to człowiek, którego trzeba słuchać, za każdym razem, kiedy odzywa się,mówi coś interesującego.253 Cóż powiedział tym razem? Adso rzekł Wilhelm rozwikłanie tajemnicy to nie to samo, co dedukowaniez pierwszych zasad.I nie jest nawet równoważne zbieraniu licznych danych poszcze-gólnych, by potem wydobyć z nich prawo ogólne.Oznacza raczej, że człowiek znaj-duje jedną, dwie lub trzy dane poszczególne, z pozoru nie mające ze sobą nic wspólne-go, i stara się wyobrazić sobie, czy każda z nich może być przypadkiem prawa ogólnego,którego jeszcze nie zna i które być może nigdy nie zostało wypowiedziane.Zapewne,jeśli wiesz, jak rzecze filozof, że człowiek, koń i muł nie pamiętają uraz i żyją długo, mo-żesz podjąć próbę i wypowiedzieć zasadę, według której zwierzęta nie pamiętające urazżyją długo.Ale wezmy przypadek zwierząt rogatych.Po co im rogi? Nagle dostrzegasz,że wszystkie zwierzęta z rogami nie mają zębów w górnej szczęce.Byłoby to piękne od-krycie, gdybyś nie zdawał sobie sprawy, że niestety! są zwierzęta bez zębów w górnejszczęce, a jednak bezrogie, jak wielbłąd.Wreszcie spostrzegasz, że wszystkie zwierzętabez zębów w szczęce górnej mają dwa żołądki.No dobrze, możesz sobie wyobrazić, żejeśli ktoś ma za mało zębów, żuje zle, potrzebuje więc dwóch żołądków, by lepiej prze-trawić pokarm.Ale rogi? Próbujesz więc wymyślić materialną przyczynę rogów powia-dającą, że brak zębów daje zwierzęciu nadmiar materii kostnej, która gdzieś musi siępodziać.Ale czy jest to wyjaśnienie wystarczające? Nie, gdyż wielbłąd nie ma zębówgórnych, ma dwa żołądki, ale rogów nie ma.Musisz więc wymyślić również przyczynęcelowościową.Materia kostna wyłania się jako rogi jedynie u zwierząt, które nie mająinnych sposobów obrony.Natomiast wielbłąd ma nader twardą skórę i nie potrzebujerogów.Prawo więc mogłoby brzmieć. Ale co rogi mają tu do rzeczy - zapytałem zniecierpliwiony i czemu zajmujeszsię zwierzętami rogatymi? Ja nigdy się nimi nie zajmowałem, ale biskup Lincolnu owszem, idąc w tym zamyślą Arystotelesa.Uczciwie mówiąc, nie wiem, czy powody, które znalazł, są właści-we, nigdy też nie sprawdzałem, gdzie wielbłąd ma zęby i ile żołądków; lecz chciałem po-wiedzieć ci, że poszukiwanie praw wyjaśniających w zakresie faktów naturalnych prze-biega w sposób kręty [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum