|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ale zupełniezawiedliśmy się na mich.Tylko miasto Warszawa ma prezent dla Kościuszkiofiarowali swoim kosztem wystawić pułk jeden huzarów, zielono, w bardzopięknych mundurach i bogato, nad którymi sam Kościuszko deklarował byćpułkownikiem, a że w świcie Kościuszki było wiele paniczów, którzy mamdarmo racje zjadali, i każdy z mich patrzał tylko na rangę oficera, więc dlategoKościuszko, chcąc się takiej świty od siebie pozbyć, ogłosić kazał, iż który tylkosię zaciągnie w ten pułk huzarski, jest w randze porucznika i takąż gażę, choćprostego niby żołnierza prezentować będzie, ale porucznikowską gażę odbieraćbędzie, i dlatego w pierwszym miesiącu stanęło z końmi i z umumdurowaniem400 ludzi.Byli to żołnierze bardzo piękni, lecz tylko po Warszawie brukiszlifować, i jak się prędko utworzyli, tak też prędko zgaśli, w żadnej batalii niebyli, a po jednemu wszyscy zginęli.Polne pułki, które stały po nadgraniczu, tomieli biedę z nimi sprowadzać ich do główinej kwatery.Kościuszko odrzekłbysię był tych paniczów huzarów, którzy byli kontenci, iż dostali konie dobre imundury piękne, ale do ucieczki.DALSZY CIGGdy już ustąpili nam spod Warszawy Moskale i Prusacy, my, co byli dobrzemyślący patrioci, uważaliśmy, iż rzeczy nasze nienajlepiej stoją.Kościuszko,który był Radzie Najwyższej Narodowej zaufał zanadto, ale coś mu w Radziewykroczyli: przyjechawszy z Rady, tak był mocno zły, że aż płakał.My, widzącKościuszkę tak smutnego, zaczęliśmy mu bardzo perswadować, ale on to namtylko odpowiedział, że bardzo żałuje, iż mnie od Rady oderwał, bo się już woalenikogo nie obawiali.Aż my się dowiedzieli, że Kołłątaj chciał się zrobićdyktatorem prawa.Więc Kościuszko o to się bardzo gniewał i gniewając się 160zaraz kazał pakować niektóre rzeczy do drogi, chcąc na przeprawie przez WisłęMoskalom przeszkodzić.My, bojąc się o niego, nie chcieliśmy go ryzykowaćsamego, ale prosiliśmy go o to, aby on się został a z nas na miejsce swojektórego innego posłał, a to dla tej przyczyny, żeśmy księciu Ponińskiemu nieufali, aby go nie zdradził, ale Kościuszko daleko więcej Ponińskiemiu zaufałaniżeli innym, a nie mogąc mu żadnym sposobem wyperswadować, posłał tylkodo Rady pismo od siebie, nominując na swoje miejsce na naczelnika panaTomasza Wawrzeckiego, aby w przypadku zabicia jego lub dostania się doniewoli, by już na jego miejscu był inny naczelnik, iżby zakłócenia pomiędzyRadą i jenerałami nie było.DALSZY CIG HISTORIIWyjechał Tadeusz Kościuszko o godzinie 12 w nocy, przy pożegnaniu się zmami zalecając nam wszelką pilność i gotowość do marszu.Gdy stanął podMaciejowicami, spodziewał się tam witać na przeprawie Moskali, aż tymczasemMoskale wprzódy kozaków przez Wisłę przeprawili i w lesie zrobili naKościuszkę zasadzkę, a książę Poniński, stojąc w %7łelechowie, co się miał bićwprzódy, to on wcale nie stanął, a Moskale przez szpiegów dowiedziawszy się otym, że książę Poniński jeszcze jest o mil dwie od Maciejowic, zaraz rozpoczęlibatalią, wziąwszy Kościuszkę we dwa ognie, który nie więcej miał wojskaswego jak tylko 7000 j żadnym sposobem nie był w stanie utrzymać się.Gdybybył Poniński choć na sukurs przybył, to zapewne byliby Moskali znieśli, gdziejuż byli posłowie do traktowania o pokój, a że to nieszczęście nas spotkało, iżKościuszko batalią przegrał i sam przez wierzch głowy od kirasjera był cięty, ikontuzją bardzo wielką od kuli armatniej w bok prawy dostał.I tam tonieszczęśliwy Kościuszko byłby zaibity, gdyby go Julian Niemcewicz nieobronił.A tak przynajmniej żywy dostał się do niewoli, a przyjechawszy zKościuszką do Brześcia, gdzie tam był jenerał Sierakowski, ten, który bataliąpod Zieleńcami przegrał, tenże chciał się z Kościuszką widzieć i miałpozwolenie widzenia się, lecz nim pogardził Kościuszko.I tym sposobemMoskale konwojowali Kościuszkę i Juliana Niemcewicza aż do Peterburga.DALSZY CIG HISTORIIGdy ta nieszczęśliwa nowina doszła nas tu w Warszawie, ach, potężny Boże!cóż to za płacz wielki był i narzekanie.Każdy zaraz uszy na dół opuścił, wkażdym energia ustała, w Radzie zrobiło się wielkie zamięszanie, takżepomiędzy jenerałami naszymi zrobiło się wielkie nieukontentowanie, a to z tejprzyczyny, że Kościuszko na swoje miejsce nominował pana TomaszaWawrzeckiego, który nie będąc mam znanym, wcale też nikt w nim zaufaniaswego nie miał.Ale nie chcąc odmieniać tego, co sam Kościuszko ustanowił,posłali z Rady Narodowej kuriera po Wawrzeckiego, który niedługo przyjechał 16116 X i prezentował się w Radzie, i zaraz odebrał od Rady wszelką władzęnaczelnikowską do zarządzania tak wojskowymi, jako też i cywilnymi, któremuzaraz cały sztab oficerów oddał wizytą, ale on.się nikomu nie podobał iżadnego zaufania nikt w nim nie położył.Potrzeba było jenerała Madalińskiegona Kościuszki miejsce obrać, z dodaniem mu do układania planów jenerałaDąbrowskiego, ponieważ ci dwaj mieli najwięcej zaufania w narodzie.Naczelnik bez zaufania wcale nic nie znaczy, i tak w obywatelach energiacałkiem ustała, bo z nimi tak jak z chłopami poczynano.A gdy Wawrzecki zaczął swoje dyspozycje od siebie wydawać, potrzebabyło najpierwej księciu Ponińskiemu odebrać komendę i tę oddać innemujenerałowi, z daniem mu ordynansu ścigania tych Moskali, którzy się przezWisłę przeprawili i Kościuszkę w niewolą wzięli.Ponieważ się dosyć długozatrzymywali, bo Kościuszko był bardzo chory, i do tego jeszcze był goły, więcpozwolili mu Moskale pisać do Rady, aby mu przysłano pieniędzy i niektórerzeczy.Więc Rada zaraz mu natychmiast posłała pięć tysięcy dukatów.APonińskiego potrzeba było zaraz wziąć pod sąd wojskowy, a za zdradę jakozdrajcę rozstrzelać.A to byłby Wawrzecki przez to wzruszył w obywatelachenergią i żeby był zaraz pospolite ruszenie nakazał, aby komunikacja pomiędzyjenerałem Chruszczowem i Suworowem przeciętą została, który spod Turkaprzez Podole tamtemu na sukurs ciągnął.Tu potrzeba było wszystkie sprężyny ruszyć na zniesienie tych Moskali, alenieszczęściem wszystko się to powoli działo.Do tego też jeszcze panWawrzecki nie był bardzo dla wojskowych przystępny, ponieważ kobieta dalekoprędzej do niego przystęp miała aniżeli oficer, który w interesie bardzo ważnymod obozu przybył, więc też dlatego interesa nasze bardzo powoli szły i wszystkosię bardzo spózniało [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Archiwum
|