Brzezińska Anna Wykłady z psychologii rozwoju człowieka w pełnym cyklu życia

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Journal of Personality and Social Psychology, 80 (6), 995-1010.Kroger, J.(2002).Identity processes and contents through the years of late adulthood.Identity: InternationalJournal of Theory and Research, 2 (1), 81-99.Mead, M.(1978).Kultura i tożsamość.Studium dystansu międzypokoleniowego.Warszawa: PWN.Straś-Romanowska, M.(2000) Pózna dorosłość.Wiek starzenia się.W: B.Harwas-Napierała, J.Trempała (red.),Psychologia rozwoju człowieka (tom II).Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.Mgr Szymon HejmanowskiAutor jest wykładowcą w Instytucie Psychologii UAM w Poznaniu5 6Gdy kończymy 60 lat.Ostatni okres życia trwający około 40 lat bywa określany jako pózna dorosłość, wiekpodeszły, wiek senioralny czy także jeszcze po prostu jako starość.P�yNA DOROSAOZ10 l.20 l.30 l.40 l.50 l.60 l.70 l.80 l.90 l.Wydawałoby się, w porównaniu z okresem dzieciństwa i dorastania, iż jest to czasspokoju, stabilności, korzystania z osiągnięć poprzednich faz życia.Nic bardziejmylnego wiek póznej dorosłości to CZAS WIELKICH ZMIAN:często gwałtownych zmian stylu życia w poszukiwania nowego sposobu życiaróżnych obszarachposzukiwania nowych form aktywnościprzystosowywania się do ograniczonej coraz dających poczucie pełnego zaspokajaniaale i:bardziej sprawności własnych potrzeb i spełniania oczekiwańinnych osóbzmniejszającego się kręgu bliskich ludziposzukiwania nowych znajomychOd czego zależy to, jak szybko się zestarzejemy:od stylu życia w poprzednich okresach życiaod tego, kiedy i jak odchodzi się na emeryturęod poziomu sprawności organizmu i dbałości o swe zdrowie wcześniejod zasobów finansowychod tego, jak inni myślą o nas, jaki mają wizerunek człowieka staregood tego, czy możemy i chcemy być nadal aktywniCo robić i jak pomóc sobie i innym:(1) interesować się tym, co się dzieje wokół(2) oglądać TV, słuchać radia, czytać gazety, rozmawiać z różnymi ludzmi(3) podtrzymywać znajomości i przyjaznie, pisać do ludzi, telefonować(4) zapraszać bliskich do swego do domu i ich odwiedzać(5) starać się jak najwięcej rzeczy robić samodzielnie(6) pomagać sobie różnymi protezami, wymyślać je dla siebie(7) realizować swoje pasje, marzenia, zainteresowania(8) jeżeli tylko jest okazja jak najwięcej się uczyć od innych(9) rozwiązywać krzyżówkiprzede wszystkim jednak:(10) dbać o jak najczęstsze kontakty z ludzmi młodszymi od siebieOstatni okres życia można przeżyć szczęśliwie, gdy ma się wokół siebie bliskie,niekoniecznie z własnej rodziny osoby.Można go przeżyć nieszczęśliwie we własnymdomu, a szczęśliwie w domu opieki wśród z pozoru obcych ludzi.Klucz do wspomaganiarozwoju osób starszych leży w rękach młodszych pokoleń, coraz bardziej jednak wrękach wnuków niż własnych dzieci.Prof.dr hab.Anna Brzezińska,Instytut Psychologii Uniwersytetu im.Adama Mickiewicza w PoznaniBrzezińska, A.(2001).Niezbędność dziadków.Charaktery, 5 (52), 27-29.Dziadkowie rodzice dzieciLudzkie życie trwa przeciętnie około 75 lat.Uczeni dzielą je na kilka etapów, z których każdyjest odrębną jakościowo całością: dzieciństwo, dorastanie, wczesna dorosłość, średnia doro-słość, pózna dorosłość.W każdym z nich doświadczamy innego rodzaju nacisków biologicz-nych (płynących ze strony ciała) oraz społecznych (oczekiwań ze strony otoczenia, w którymżyjemy); coś innego jest dla nas ważne, zmagamy się z odmiennymi problemami.W żadnymjednak okresie życia nie moglibyśmy zaspokajać swych potrzeb osobistych i społecznych bezobecności i pomocy innych osób.To dzięki nim stajemy się tak naprawdę ludzmi dziecidzięki dorosłym, a dorośli dzięki dzieciom.W objęciach rodziców i dziadkówCzłowiek przychodzi na świat wyposażony w różne narzędzia nawiązywania kontaktu zotoczeniem, np.w specyficzną wrażliwość na głos, gotowość do reagowania na twarz, zdol-ność do ssania, płaczu i uśmiechania się, przytulania się i przywierania, zaciskania dłoni nawłożonym w nią przedmiocie.Różni ludzie pochylają się nad dzieckiem, uśmiechają, dotyka-ją, biorą na ręce, pokazują świat z coraz to innej perspektywy.W pierwszych miesiącach naj-częściej są to rodzice oraz dziadkowie.To oni zaspokajają podstawowe potrzeby dziecka,uczą je podstawowych umiejętności pozwalających na coraz bardziej samodzielne poczyna-nia; dzięki nim uczy się ono mówić, myśleć, zapamiętywać, nawiązywać kontakty z innymiludzmi.W miarę jak dorasta, ich miejsce zajmują powoli rówieśnicy i inni dorośli.W dzieciństwie człowiek zdobywa podstawowe umiejętności niezbędne w życiu.Uczy sięchodzić, mówić, nawiązywać kontakty społeczne, poszerza się jego wiedza najpierw o naj-bliższym otoczeniu, potem o świecie, kształtuje się obraz własnej osoby, budzi samoświado-mość [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Archiwum